Architektura Świątyni Posejdona | Kolumny doryckie i starożytne Fasady

Świątynia Posejdona na przylądku Sounion jest doskonałym przykładem doryckiej architektury z połowy V wieku p.n.e., poświęconej greckiemu bogu morza. Zbudowany na klifie nad Morzem Egejskim, jego zachowane metopy przedstawiały niegdyś sceny mitologiczne. Konstrukcja zawiera entasis do korekcji wizualnej i precyzyjnego wyrównania z horyzontem morskim.

Szczegóły architektoniczne Świątyni Posejdona

Temple of Poseidon ruins at Cape Sounio, Greece, under a clear blue sky.

Styl i porządek architektoniczny

Świątynia jest zgodna z porządkiem doryckim, jednym z trzech klasycznych stylów starożytnej architektury greckiej. Świątynie doryckie znane są z prostych, poduszkowatych kapiteli na szczycie żłobkowanych kolumn i mocnej konstrukcji bez nadmiernej ornamentyki.

Guests exploring Temple of Poseidon

Materiały i techniki konstrukcyjne

Do budowy świątyni wykorzystano lokalny biały marmur z pobliskich kamieniołomów Agrilesa. Kolumny zostały wykonane poprzez ułożenie cylindrycznych kamiennych bloków zwanych bębnami i zabezpieczenie ich metalowymi kołkami. Rzemieślnicy rzeźbili flety i detale na miejscu z precyzyjnym wyrównaniem i odstępami, pokazując zaawansowane umiejętności inżynierii tamtych czasów.

Temple of Poseidon at Cape Sounion during sunset, part of a guided tour from Athens.

Projekt i układ kolumny

Oryginalna konstrukcja składała się z 34 doryckich kolumn ustawionych w jednym rzędzie, otaczających centralną komorę lub cellę ze wszystkich czterech stron. Układ miał 6 kolumn szerokości i 13 kolumn długości. Każda kolumna ma około 6 metrów wysokości i 16 pionowych fletów. Subtelne wybrzuszenie pośrodku kolumn, znane jako entasis, koryguje złudzenia optyczne i sprawia, że z daleka wydają się one proste.

Temple of Poseidon at Sounion during sunset, Attica, Greece, highlighting ancient Greek architecture.

Dekoracje rzeźbiarskie

Chociaż wiele dekoracyjnych rzeźb świątyni zostało utraconych, niegdyś znajdowały się w niej rzeźbione fryzy i metopy ze scenami z mitologii greckiej. Prawdopodobnie obejmowały one bitwy z centaurami i epizody z życia Tezeusza - legendarnego bohatera Aten. Ślady farby znalezione na fragmentach sugerują, że świątynia była niegdyś w jasnych kolorach, a nie w zwykłej bieli, którą widzimy dzisiaj.

Temple of Poseidon at Cape Sounion with panoramic sea view, Athens, Greece.

Orientacja i integracja z witryną

Świątynia jest strategicznie zorientowana w kierunku morza, oferując panoramiczne widoki na Morze Egejskie. Wybrana pozycja była funkcjonalna, ponieważ służyła jako punkt orientacyjny dla starożytnych żeglarzy nawigujących w kierunku Pireusu. Niektórzy badacze uważają, że jego ustawienie może również odpowiadać wydarzeniom astronomicznym, takim jak zachodzące niedz podczas przesilenia letniego.

View of the Temple of Athena Nike on Acropolis Hill

Porównania i wpływ architektury

W pobliżu, na niższym tarasie stała świątynia Ateny Sounias. W przeciwieństwie do doryckiej świątyni Posejdona, wykorzystywała ona cechy jońskie i miała inny plan piętra. Świątynia Posejdona wykazuje podobieństwa do świątyni Hefajstejona w Atenach, zwłaszcza pod względem wielkości i proporcji. Jego czysty design wpłynął na wiele neoklasycznych budynków w całej Europie i poza nią.

Co warto zobaczyć w Świątyni Posejdona

Cape Sounion Temple of Poseidon with small group tour exploring ancient ruins.

Podwójne narożniki kolumnady

Narożniki świątyni mają po dwie kolumny z każdej strony, co jest szczegółem unikalnym dla niektórych świątyń doryckich, zwiększającym wytrzymałość strukturalną i symetrię, gdy patrzy się na nie pod różnymi kątami.

Temple of Poseidon at Cape Sounion with sea view in Athens, Greece.

Niska platforma stylobatu

Trójstopniowa podstawa, czyli stylobat, jest subtelnie zakrzywiona, aby przeciwdziałać złudzeniom optycznym, dzięki czemu świątynia wydaje się idealnie równa pomimo nierównego terenu klifu

Ancient Doric columns of the Temple of Poseidon in Sounion, Greece against blue sky.

Wyraźne ryflowanie kolumny

Każda kolumna ma 16 rowków zamiast bardziej powszechnych 20, prawdopodobnie dla szybszej konstrukcji lub efektu wizualnego, co oznacza rzadką odmianę w doryckim projekcie.

Temple of Poseidon pillars at Cape Sounion, Greece, overlooking the Aegean Sea.

Cięcia na belki dachowe

Kamienne rowki i nacięcia wciąż widoczne na szczycie kolumn i murów zdradzają, jak drewniane belki podtrzymywały niegdyś dach pokryty dachówką.

Temple of Poseidon at Cape Sounion, Greece, overlooking the Aegean Sea.

Ślady połączeń murarskich

Widoczne otwory na zaciski i kołki między marmurowymi blokami pokazują, w jaki sposób żelazne mocowania zabezpieczały konstrukcję, oferując wgląd w starożytne greckie techniki inżynierii w zakresie odporności na trzęsienia ziemi.

Temple of Poseidon columns at Cape Sounio under clear blue sky.

Pozostałości fundamentów Cella

Prostokątna komora wewnętrzna, czyli cella, jest częściowo zachowana, a ślady centralnej podstawy posągu kultowego są nadal widoczne, oznaczając święty rdzeń świątyni.

Temple of Poseidon on Cape Sounion cliff, Greece, overlooking the Aegean Sea.

Orientacja na zachód

Co nietypowe, wejście do świątyni skierowane jest na zachód, co może być związane z rytuałami zachodu słońca lub symbolicznymi widokami na Morze Egejskie, różniąc się od typowych greckich świątyń skierowanych na wschód.

Często zadawane pytania dotyczące architektury Świątyni Posejdona

Jakiego materiału użyto do budowy Świątyni Posejdona?

Świątynia została zbudowana z lokalnego marmuru wydobywanego z Agrilezy, pobliskiego źródła wybranego ze względu na jego dostępność i łatwość transportu do miejsca na klifie.

Czy w projekcie świątyni użyto kolorowych elementów?

Ślady pigmentu sugerują, że część fryzu i elementów dekoracyjnych była kiedyś malowana, choć większość kolorów wyblakła z powodu wielowiekowej ekspozycji na warunki atmosferyczne.

Jak skonstruowano i podparto dach świątyni?

Drewniane belki podtrzymywały terakotowe dachówki. Wycięcia w marmurze wskazują, w jaki sposób belki zostały zakotwione bez widocznego metalowego wzmocnienia.

Co pozostało z wewnętrznej komory świątyni?

Fundamenty celli nadal istnieją, w tym część podstawy, na której prawdopodobnie stał duży posąg Posejdona.

Czy istnieją dowody na to, w jaki sposób bloki zostały połączone?

Tak, małe kwadratowe wycięcia w marmurowych blokach pokazują, gdzie metalowe zaciski i kołki zostały włożone, aby utrzymać kamienie ciasno razem bez użycia zaprawy.